5 %

 

Tout le beau monde zal er zijn. Die 5 % zal morgen, na heel wat pro forma palaver, afgeklopt worden in Den Haag. Natuurlijk weet iedereen dat de eindtekst al vast ligt: 5 % zal het zijn, zij het dan in afgezwakte versie met faciliteiten voor landen die anders dwars zouden kunnen liggen. Wie dat zal betalen? U en ik natuurlijk, zoals wij altijd opdraaien voor de beslissingen die politici in onze naam nemen; want het is nu eenmaal noodzakelijk. Figuren als Mark Rutten en bij ons Theo Francken geven in dezen minstens de indruk zich te gedragen als slippendragers van Donald Trump, die zo nodig deze trofee moet gegund worden (op zich een wonderlijk argument, maar soit). Ik weet het: Trump is nu eenmaal de President van de machtigste natie ter wereld en de VS zijn de belangrijkste bondgenoot in de verdediging van het vrije Westen. Daarom is respect voor hun hoogste vertegenwoordiger op zijn plaats. Anderzijds is het even gerechtvaardigd dit te compenseren met een zeker dédain voor een man die er geen geheim van maakt lak te hebben aan democratische structuren en er telkens weer op uit is democratische instellingen en de eigen rechtstaat te ontmantelen.

Maar laten we het bij de 5 % houden waar we ons gaan naar plooien, tegen het advies van experten die al wekenlang verklaren dat Russische tanks morgen niet over de Brusselse Grote Markt rollen, dat Rusland niet in staat is om op korte termijn aangrenzende Europese landen (Polen, Baltische staten, Finland) binnen te vallen; en vooral: dat 5 % een absurd streefdoel is, niet gebaseerd op betrouwbare studies. Maar toch: ook wij zijn er van overtuigd: het is hoog nodig dat wij onze defensiecapaciteit op orde krijgen. Vele jaren vredesdividenden hebben onze prioriteitenlijst nogal doorheen geschud. Dat probleem oplossen doe je niet door een opbod aan percentages bbp en al zeker niet door die door een pitbull te laten opleggen. Eerst bekijk je de kwetsbaarheden en dan bepaal je wat nodig is om ons daarvoor te verdedigen. Misschien is die oefening wel gemaakt, maar daar hebben wij toch bitter weinig van gemerkt. Van bij het begin van de huidige discussie ging het alsmaar over wat wij niet anders kunnen benoemen als een bewapeningwedloop. In de marge heeft men het wel eens over de cybersecurity en het beveiligen van onderzeese datakabels (uiteindelijk worden die problemen ondergebracht in de 1,5 % wild card spending). Maar de wereld van vandaag is niet meer die van de koude oorlog en de wereld van morgen… daar hebben we maar een flauw idee van.

Wat conventioneel wapentuig betreft: een eerste stap vooraleer men 1 extra Euro aan kanonnen en bommen spendeert dient de consolidatie van een Europese Defensie te zijn. Daar staat Europa tot op vandaag nog altijd nergens. Hoeveel kapitaal, manschappen en materieel is nu al decennialang verkwanseld door daar geen prioriteit van te maken? En naarmate er meer landen (veel te snel) toetraden tot onze Europese club werd het natuurlijk almaar moeilijker om daar werk van te maken.

In tweede instantie kunnen we dan kijken wat we nodig hebben om mogelijke aanvallen met bommen & granaten (lees raketten, drones, bommenwerpers en veel meer) af te weren. Wat is ons potentieel aan manschappen en waar moeten eventuele gaten worden opgevuld.

Maar dan komen we bij de moeilijkste afdeling: die al genoemde cybersecurity. Wie denkt dat dit enkel gaat over Russische trollen die onze data- en communicatienetwerken gaan platleggen of die onze sociale media overwoekeren met fake news is een beetje myop. Natuurlijk moet dit een aandachtpunt zijn maar je moet het plaatje als geheel bekijken. Wie controleert de cyberwereld? Wat is hun relatie met de politiek vandaag en welke ambitie hebben ze? Ik heb het dan natuurlijk over het kransje dat je het laatste jaar vooral in de omgeving van Trump ziet: Jef Bezos, Elon Musk, Sam Altman, Mark Zuckerberg,…

Jawel, Putins trollen pogen onze instituties te destabiliseren en daar moeten wij ons dringend beter tegen beveiligen. Maar wat in Silicon Valley en andere hoofdkwartieren van Big Tech voorbereid wordt is van een heel andere orde. Dit gaat niet over de realiteit van vandaag maar over die van morgen. De hybris die zich van de Big Tech wonderboys heeft meester gemaakt heeft alle remmen doen springen. Totaal losgeslagen van de echte wereld zijn ze er op uit hun eigen wereld te installeren. Indien Trump zich soms gedraagt als een zonnekoning dan is dat omdat zij hem die mogelijkheid geboden hebben. Maar eigenlijk zijn zij de echte Meesters van de Zon of eerder van het Heelal. Voor enkelen onder hen is het trouwens al een uitgemaakte zaak: de aarde is slechts hun uitvalsbasis. Zij gaan ooit het heelal veroveren en bevolken of daar toch de eerste stappen toe zetten. De macht die ze ondertussen opgebouwd hebben kent geen voorgaande. Het lijkt allemaal een scenario voor een stripverhaal maar kijk naar waar ze mee bezig zijn. De strijd die ze leveren tegen alle regels, wetten, instanties die een hindernis voor hun ambities vormen. De fakeberichten die ze rondsturen via hun sociale media. De kans dat zij er in slagen om onze democratische instellingen uit te hollen en onze rechtstaat te ontmantelen is vele keren groter dan dat Rusland dat zou kunnen.

Daarom! Ja, wij moeten ons hier in Europa verdedigen tegen het “Rode Gevaar”, zoals dat in onze jeugd werd benoemd. Daar zal dus een deel van de 5 % moeten naar toe gaan. Maar het lijkt mij evident dat een minstens even groot budget wordt gereserveerd om het hoofd te bieden aan de dictatuur van Big Tech die volop in de maak is. Versterking van onze democratische instellingen, verdediging van onze rechtstaat. Merk op dat ik het in dit artikel heb over Europa, niet over de NAVO. Dit bondgenootschap dat op dit ogenblik feestelijk vergadert is heel belangrijk in de verdediging van onze democratische waarden, ook al stellen ze zich in de besluitvorming daar wel eens boven. Ook vele Amerikanen zijn op dit eigenste moment moment bezig met de verdediging van hun democratische waarden tegen autocratische machten die zich manifesteren. Maar binnen de NAVO moeten wij als Europese eenheid onderhandelen met de Verenigde Staten opdat de verdragsorganisatie de relevantie zou behouden die nodig is om ons te beschermen in de wereld van morgen.