Weinigen beseffen het maar zo is het inderdaad. Het filmfestival is namelijk het geesteskind van Nederlander Ben Ter Elst die in de jaren ’60 als tiener van huis wegliep en een zwerversbestaan leidde. Door toedoen van 2 “vervangmoeders” belandde de dolende jongeling in het Gentse Karmelietenklooster (in de Prinsenhofbuurt) om er, onder de hoede van een zekere Bruno De Roeck, deel te nemen aan een alternatieve bijbelgespreksgroep: Diepgang. Of Bens zieleheil daar echt is gered en hij het licht heeft gezien, wordt niet verteld maar hij leerde er wel student André Posman[i] kennen, alsook Lieve Fevery. Zo geraakt Ben algauw ingeburgerd in de Gentse sien, ook al trekt hij nog jarenlang door Europa en Amerika. Eén constante begeleidt hem tijdens die tochten: zijn obsessie met film. Overal waar hij kan bezoekt hij bioscopen en dan vooral de art-house cinema’s.
Stilaan rijpt het plan om het toen wat provinciale Gent te verrijken met ook zo’n culturele tempel, gewijd aan de 7de kunst. In 1970 starten een groepje ondernemende alternativo’s rond Dirk Liefooghe een culturele ontmoetingsplaats aan St. Anna (toen nog het Arteveldeplein) dat The One gedoopt werd. Na de zomer van datzelfde jaar begon Ben Ter Elst daar films te vertonen en algauw werd de naam veranderd in Studioskoop. In januari 1974 lanceerde Ben de eerste editie van het Internationaal Filmgebeuren in cinema Select aan ’t Zuid. Een bescheiden 17 films stonden op de affiche maar van dan af zou het evenement jaar na jaar groeien tot het grote en gerenommeerde Film Fest Ghent vandaag. Dit alles zou er dus niet geweest zijn zonder ons buurtklooster waar Karmeliet Bruno De Roeck zijn zingevingbijeenkomsten hield.
Dit jaar vieren we 50 jaar Gents Filmfest/Gebeuren.
Deze foto dient een titel te dragen:
"Ode aan amateurisme en durf."
Daar mag Ben dit jaar toch nog eens extra in de bloemetjes voor gezet worden. Toch spannender tijden dan het afgelikte society gebeuren waarmee Gent vandaag op de kaart van filmland staat. En misschien is 50 jaar dé gelegenheid dat bij enkele ontsnapten uit de kudde het idee voor een OFF-gebeuren rijpt. Anyone?
[i] André Posman, leraar geschiedenis op rust en o.a. initiatiefnemer van concertzaal De Rode Pomp, vertelt dit verhaal uitgebreid in Skopiumschuivers, uitg. Snoeck 2017.
